Het Grote Palingboek: lofzang op de Europese aal, de visserij en zijn traditie

ENKHUIZEN – Het palingseizoen is in volle gang en opnieuw blijkt, dat het een goed jaar is voor de palingvisserij in Nederland. Sinds vijf jaar vangen vissers jaarlijks meer dan 300 ton wilde aal op het IJsselmeer, blijkt uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Wat is er gebeurd? Het Grote Palingboek geeft een historisch onderbouwde verklaring voor de opkomst, teruggang en voorzichtige comeback van onze paling door de jaren heen. Schrijver Robert van der Broek en fotograaf Marco Bakker vertellen het mysterieuze verhaal van de Europese aal (Anguilla anguilla), die zo belangrijk is geweest voor onze welvaart, werkgelegenheid en tradities.

Met prachtige foto’s van vissers, rokers, verwerkers en detaillisten schetst Het Grote Palingboek een beeld van de ambachtelijke palingsector en van campagnes voor een duurzame toekomst, zoals uitzet en kweek. Het Grote Palingboek vraagt zich ook af hoe bedreigd paling op dit moment is en welke obstakels het dier moet overwinnen om de trek van zout naar zoet water te overbruggen. De auteurs bezochten vissers en rokers rondom de voormalige Zuiderzee, de Friese Meren, het rivierengebied en de Zeeuwse wateren. Ook legden ze hun oor te luisteren bij biologen en wetenschappers. Een hoofdstuk van het boek is tevens gewijd aan het bijzondere verschijnsel van de glasaaltrek voor de kust van Bretagne. De auteurs kregen toestemming om mee te gaan met Sustainable Eel Group-gecertificeerde vissers. Deze vissers mogen ’s nachts volgens een strikt quotum glasaal vangen en een klein deel daarvan houden (40%); de rest moet worden uitgezet in de binnenwateren van Bretagne om de palingpopulatie te verbeteren.

Ook in Nederland wordt paling uitgezet, om het bestand te verbeteren waar de natuurlijke intrek te laag is. De palingsector zamelt zelf jaarlijks een miljoen euro in door afdrachten in het fonds van DUPAN (Duurzame Palingsector Nederland). Met die afdrachten worden allerlei projecten bekostigd, waaronder de uitzet van miljoenen glasaaltjes en honderdduizenden pootaaltjes in de Nederlandse binnenwateren. Ook het project ‘Paling over de dijk’ levert een bijdrage aan de verbeterde palingstand. Elk jaar wordt uittrekkende schieraal weggevangen voor blokkades, zoals stuwen, gemalen en waterkrachtcentrales. De vangst wordt letterlijk over de dijk geholpen, zodat de schieralen een vrije doortocht hebben naar zee. De auteurs zagen met eigen ogen hoe dikke schieralen een zekere dood werd bespaard.

Het Grote Palingboek zet alle mythen en fabels af tegen de feiten zoals we die nu kennen, want ondanks uitgebreid onderzoek blijft de Europese aal een mysterieus dier dat onze fantasie prikkelt. Als bonus delen de sterrenchefs Michel van der Kroft , Martin Kruithof en Soenil Bahadoer hun lekkerste palinggerechten. Dit prachtig vormgegeven boek laat zien dat natuurbeheer en het eten van paling elkaar niet hoeven uit te sluiten. En dat hoopvolle initiatieven zelfs uit onverwachte hoek kunnen komen. De vraag dringt zich op, of we niet beter kunnen samenwerken om ook in de toekomst van paling te blijven genieten, zowel in het wild als op ons bord.

Het boek is via de reguliere boekhandel te verkrijgen.

Deel dit artikel