WEST-FRIESLAND – Het landbouwbeleid van de Europese Unie gaat drastisch op de schop en zal duurzamer en eerlijker worden. Dat heeft het Europarlement besloten. Het is de bedoeling dat kleine boeren meer steun krijgen en dat de biodiversiteit in de landbouw wordt vergroot. Er komt een vaste pot met geld om schommelingen in de prijzen of op de markt op te vangen, en de arbeidsregels zullen strenger worden nageleefd. En er zal meer inzicht komen in wie welke subsidies krijgen en hoe daar mee wordt omgegaan.

Het Europees Parlement sprak dinsdag uitvoerig over de landbouwhervormingen. Het nieuwe agrarisch beleid moet groener, eerlijker, flexibeler en opener worden. Om te kunnen slagen moet de biodiversiteit in de landbouw versterkt worden en moeten EU-regels op het gebied van klimaat en milieu worden nageleefd. Alle lidstaten moeten ook een strategisch plan maken voor hun landbouw. De Europese Commissie zal toetsen of die plannen aan de normen voldoen.

Niet alleen de EU-landen, maar ook de boeren moeten zich aan de natuur- en klimaatregels houden. Het is aan de lidstaten om daarop te handhaven. Ze moeten erop toezien dat EU-gelden naar het klimaat en milieu gaan. Minimaal 35 procent van het geld dat bedoeld is voor de ontwikkeling van het platteland en ten minste 25 procent van de rechtstreekse betalingen aan agrariërs moet worden uitgegeven aan de klimaat- en milieumaatregelen. Het Parlement heeft afgedwongen dat minstens tien procent van het budget naar kleine en middelgrote boerenbedrijven gaat en dat zeker drie procent voor jonge landbouwers bestemd zal zijn.

Op aandringen van de Europarlementariërs komt er ook een permanent crisisbudget van 450 miljoen euro om boeren te helpen als de prijzen of markt instabiel worden. Op deze manier kan voorkomen worden dat landbouwbedrijven omvallen. Verder zorgde het Parlement ervoor dat de arbeids- en inspectieregels van de EU in de toekomst beter moeten worden nageleefd. Zo komt er meer samenwerking tussen inspecteurs in de lidstaten en het betaalorgaan van het gemeenschappelijke Europese landbouwbeleid. En er komt meer transparantie, zodat duidelijk wordt wie hoeveel geld krijgt en of daarmee gesjoemeld wordt. Daarvoor wordt een nieuw mechanisme in het leven geroepen.

De Nederlandse Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP) is lid van de Landbouwcommissie en volgde de onderhandelingen namens de conservatieve ECR-fractie in het Parlement. Dit plan verdient steun omdat het Parlement ‘onrealistische ambities’ van de Europese Commissie heeft weten terug te dringen, meent Ruissen. ‘We hebben een goede balans gevonden tussen inkomensondersteuning en gerichte beloning.’ Daar voegt hij aan toe: ‘Veel zal echter afhangen van de invulling door de lidstaten. Zij krijgen immers meer keuzevrijheid. En dat is goed, want zo kunnen ze beter rekening houden met de lokale omstandigheden, maar het is daarbij wel zaak dat we blijven waken over een gelijk speelveld.’ De SGP’er wil dat de Europese Commissie bij de toetsing van de strategische plannen van de lidstaten niet alleen te kijkt naar de ecologische, maar ook naar de economische effecten.