WEST-FRIESLAND – Bij nieuwjaarsdag denken veel mensen aan kou. Het is dan ook hartje winter, maar lang niet alle nieuwjaarsdagen verlopen koud. Sinds 1901 werd het maar liefst twaalf keer tien graden of meer op de eerste dag van het jaar

Op nieuwjaarsdag is het in het huidige klimaat met gemiddeld 5,5 graden een halve graad kouder dan op oudjaarsdag. Een mogelijk verklaring is na de jaarwisseling ontstane vuurwerkmist die op windarme nieuwjaarsdagen soms de hele dag blijft hangen en lagere temperaturen veroorzaakt.

Toch is het ook vaak zacht. Op 59% van de nieuwjaarsdagen sinds 1901 werd het 5 graden of meer en op 13% werd het 10 graden of nog zachter. De warmste nieuwjaarsdag uit de geschiedenis beleefden we in 2012. Het werd toen in De Bilt maar liefst 12,9 graden. Op nummer twee staat 1921 met 12,4 graden en met 12,2 graden maakt 1916 de top-3 compleet.

Ook Nieuwjaarsdag 2022 maakt kans om hoog in de top-10 te komen en mogelijk wordt zelfs het record uit 2012 gebroken. Het wordt in ieder geval zeer zacht.

25 jaar geleden recordkoude nieuwjaarsdag

Hoe anders was dat in 1997. De maximumtemperatuur lag toen als enige keer op nieuwjaarsdag beneden -5 graden. Op 1 januari 1997 werd het niet warmer dan -7,3 graden. Enkele dagen na deze recordkoude nieuwjaarsdag werd op 4 januari de vijftiende en (voorlopig) laatste Elfstedentocht gehouden.

De tweede plek in de lijst met koudste nieuwjaarsdagen wordt ingenomen door 1979. Het werd toen maximaal -5 graden. De derde plaats wordt gedeeld door 1963 en 1970 met -4,8 graden.

De top-10 van koudste nieuwjaarsdagen kent geen recente jaren. In 2002, 2004, 2009, 2010, 2017 en 2020 was het wel kouder dan normaal met temperaturen van 0 tot +2 graden. In 2017 bleef het overdag nog lang vriezen en kwam het vooral in het oosten en zuiden van het land tot gladheid door ijzel en sneeuw.